Op 1 juli 2023 is de Wet toekomst pensioenen (Wtp) ingegaan. In publicaties en tijdens de parlementaire behandeling in de Tweede en Eerste Kamer ging bijna alle aandacht uit naar de gevolgen voor pensioenfondsregelingen.
Anders dan bij werknemers is het zorgen voor (voldoende) pensioenopbouw minder vanzelfsprekend voor u als DGA of als zelfstandige ondernemer in inkomstenbelasting (IB-ondernemer). Bedenk daarbij dat de mogelijkheid van pensioenopbouw in eigen beheer in 2017 is afgeschaft. Alle reden om hierna kennis te nemen van de ruimere mogelijkheden die de Wtp u biedt om geld opzij te leggen voor de oude dag.
Hoe was het geregeld?
Bent u DGA? Dan kwalificeert u in de oude Pensioenwet (PW) niet als werknemer. Dit betekent dat u eigenlijk niet kan meeliften op een verzekerde collectieve pensioenregeling voor uw werknemers, mocht u personeel in dienst hebben. Ook bij bedrijfstakpensioenfondsen bent u in de regel uitgezonderd van verplichte deelname aan de regeling in de betreffende sector.
Voor een aanvullend pensioen (de zogenoemde tweede pijler) bleef dan over dat u bent aangewezen op een individuele pensioenverzekering met een loonbelastingclausule. Omdat het adagium ‘massa is kassa’ ook geldt voor veel pensioenverzekeraars, zijn veel verzekeraars gestopt met het aanbieden van – in hun ogen onrendabele – DGA-pensioenproducten. Een Premiepensioeninstelling (PPI) mag alleen PW-regelingen aanbieden en mag u dus niet bedienen.
Bent u IB-ondernemer? Dan bent u van oudsher aangewezen op de fiscale aftrekmogelijkheden binnen het lijfrenteregime in de derde pijler. Hoewel er sinds 2008 lijfrentebanksparen mogelijk is, maken ondernemers hier weinig gebruik van. Tot 2023 kon u jaarlijks ook een percentage van de winst doteren aan de oudedagsreserve. Die bevroren reservering kan ook in de toekomst nog steeds – maar uiterlijk bij staking van de onderneming – worden omgezet in een lijfrente.
Wat wijzigt er?
Onder de Wtp is de pensioensituatie voor de DGA niet wezenlijk anders; u valt opnieuw buiten de definitie van ‘werknemer’ en u kunt dus nog steeds niet meedoen aan een collectieve regeling. Dat is eigenlijk best vreemd en ongewenst. Het nieuwe stelsel beoogt een arbeidsvormneutraal pensioenkader te bieden, maar kennelijk geldt die inclusiviteitsgedachte niet voor de DGA. Het zal betekenen dat de huidige praktijk van een schaars aanbod van individuele DGA-pensioenproducten bij een verzekeraar zal blijven bestaan.
Een eenvoudiger alternatief voor een oudedagsvoorziening is de lijfrente, waarvan de aftrekmogelijkheid in de jaarruimte is verruimd (zie hierna).
Bent u IB-ondernemer? Dan worden uw mogelijkheden voor oudedagssparen zoveel mogelijk gelijk aan die van een gewone werknemer in een pensioenregeling. De aftrekmogelijkheid in de jaarruimte gaat van 13,3% naar 30% van de winst uit uw onderneming. Daar moet u nog steeds eerst een AOW-franchise van aftrekken. Dat maakt de lijfrente voor u toegankelijker en ook urgenter, gezien het wegvallen van de dotatie aan de oudedagsreserve.
Wanneer kan ik gebruik maken van de ruimere lijfrenteregels?
Omdat de Wtp op 1 juli 2023 is ingegaan, zou men voor de lijfrentepremieaftrek in 2023 met twee fiscale regimes te maken krijgen. Dat is onpraktisch en daarom is besloten dat de ruimere aftrekmogelijkheid al vanaf 1 januari 2023 geldt. Tot 31 december aanstaande kan dus al een flink deel van het salaris of de winst opzij worden gezet, als aftrekpost in de inkomstenbelastingaangifte. De lijfrente-aftrekfaciliteit voor stakingswinst blijft onder de Wtp ook nog bestaan.
Meer informatie?
Heeft u meer informatie nodig over de mogelijkheden die de Wtp u biedt of wilt u ondersteuning? Neem dan contact met ons op. We helpen u graag verder.